Quốc hội thông qua Luật Công chứng (sửa đổi)

Luật Công chứng (sửa đổi) quy định về công chứng viên, tổ chức hành nghề công chứng, việc hành nghề công chứng, thủ tục công chứng và quản lý nhà nước về công chứng. Ngày 26/11 vừa qua, Quốc hội đã thông qua Luật Công chứng (sửa đổi) gồm 8 chương, 76 điều, có hiệu lực thi hành từ ngày 1/7/2025. Sau đây, hãy cùng Công chứng Kim Cúc tìm hiểu một số điểm đáng chú ý của Luật Công chứng (sửa đổi).

Giao dịch cần công chứng

Chỉ những giao dịch quan trọng, đòi hỏi mức độ an toàn pháp lý cao mới bắt buộc phải công chứng. Điều này được quy định rõ trong luật hoặc do Chính phủ quy định cụ thể. Bộ Tư pháp có trách nhiệm cập nhật và công khai danh sách các giao dịch cần công chứng hoặc chứng thực trên Cổng thông tin điện tử của Bộ.

Tổ chức và hoạt động của Văn phòng công chứng

Văn phòng công chứng hoạt động theo quy định của Luật Công chứng và các quy định pháp luật liên quan, áp dụng mô hình công ty hợp danh. Tuy nhiên, tại các huyện có dân số thưa thớt, cơ sở hạ tầng chưa phát triển và gặp khó khăn trong việc thành lập Văn phòng công chứng theo mô hình công ty hợp danh, Văn phòng công chứng được tổ chức và hoạt động theo quy định của Luật này và quy định khác của pháp luật có liên quan đối với loại hình công ty hợp danh và doanh nghiệp tư nhân.

Chính phủ sẽ ban hành danh sách các huyện đủ điều kiện thành lập Văn phòng công chứng theo mô hình doanh nghiệp tư nhân, đồng thời quy định về việc chuyển đổi mô hình hoạt động của Văn phòng công chứng tại các khu vực này.

Văn phòng công chứng được tổ chức và hoạt động theo mô hình công ty hợp danh phải có ít nhất 2 thành viên hợp danh là công chứng viên và không được có thành viên góp vốn. Các thành viên có quyền bình đẳng trong việc ra quyết định. Trưởng văn phòng phải là công chứng viên có ít nhất hai năm kinh nghiệm hành nghề.

Trường hợp văn phòng công chứng hoạt động theo loại hình doanh nghiệp tư nhân, thì chủ doanh nghiệp phải đồng thời là Trưởng Văn phòng công chứng và cũng phải có ít nhất 2 năm kinh nghiệm hành nghề công chứng.

Tổ chức hành nghề công chứng

Luật quy định hai loại hình tổ chức hành nghề công chứng là Phòng công chứng và Văn phòng công chứng. Các tổ chức này sẽ hoạt động theo quy định của Luật Công chứng và các quy định pháp luật có liên quan.

Bộ Tư pháp chịu trách nhiệm xây dựng chiến lược phát triển lĩnh vực công chứng, đồng thời hướng dẫn các địa phương lập kế hoạch quản lý và phát triển các tổ chức hành nghề công chứng.

Ủy ban nhân dân cấp tỉnh có trách nhiệm xây dựng và ban hành kế hoạch quản lý, phát triển các tổ chức này. Ngoài ra, tại những địa phương đã có đủ tổ chức công chứng đáp ứng nhu cầu, UBND cấp tỉnh có thể quyết định chuyển giao quyền chứng thực từ Phòng Tư pháp cấp huyện và UBND cấp xã sang các tổ chức hành nghề công chứng.

Bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp của công chứng viên

Luật công chứng (sửa đổi) quy định đây là loại hình bảo hiểm bắt buộc đối với các công chứng viên. Các tổ chức hành nghề công chứng phải mua bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp cho công chứng viên làm việc tại tổ chức của mình và duy trì bảo hiểm này trong suốt thời gian hoạt động.

Trong vòng 10 ngày làm việc sau khi mua, thay đổi, hoặc gia hạn hợp đồng bảo hiểm, tổ chức hành nghề công chứng phải gửi thông báo kèm bản sao hợp đồng bảo hiểm đến Sở Tư pháp.

Chính phủ sẽ ban hành các quy định chi tiết liên quan đến điều kiện, quy tắc, mức phí, và số tiền bảo hiểm tối thiểu áp dụng cho bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp của công chứng viên.

Bồi thường thiệt hại trong hoạt động công chứng

Tổ chức hành nghề công chứng có trách nhiệm bồi thường thiệt hại cho người yêu cầu công chứng hoặc các cá nhân, tổ chức khác nếu thiệt hại xảy ra do lỗi của công chứng viên hoặc nhân viên thuộc tổ chức đó trong quá trình thực hiện công chứng.

Nếu tổ chức hành nghề công chứng được chuyển đổi, hợp nhất hoặc sáp nhập, tổ chức mới sẽ chịu trách nhiệm kế thừa và bồi thường thiệt hại.

Nếu tổ chức hành nghề công chứng bị giải thể hoặc chấm dứt hoạt động, công chứng viên hoặc nhân viên trực tiếp gây thiệt hại sẽ phải tự chịu trách nhiệm bồi thường, dù họ không còn làm việc tại tổ chức hành nghề công chứng.

Ngoài ra, công chứng viên hoặc nhân viên gây ra thiệt hại có nghĩa vụ hoàn trả lại số tiền mà tổ chức đã bồi thường. Trường hợp họ không thực hiện nghĩa vụ hoàn trả, tổ chức hành nghề công chứng có quyền khởi kiện để yêu cầu Tòa án giải quyết.

Lời kết

Luật Công chứng (sửa đổi) nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động công chứng và đáp ứng tốt hơn nhu cầu của người dân, doanh nghiệp trong bối cảnh hội nhập quốc tế. Sự điều chỉnh này không chỉ khắc phục những bất cập trong thực thi pháp luật mà còn tạo ra hành lang pháp lý minh bạch, hiện đại hóa quy trình công chứng, góp phần thúc đẩy cải cách hành chính và xây dựng môi trường pháp lý ổn định.

Mọi hỗ trợ liên quan đến tư vấn pháp luật hoặc các dịch vụ công chứng, chứng thực đảm bảo an toàn pháp lý, vui lòng liên hệ Văn phòng Công chứng Phan Thị Kim Cúc!

• Điện thoại: 028 376 55 666
• Hotline: 0917 329 123
• Fanpage: Congchungkimcuc