Những điểm mới có lợi cho người bị thu hồi đất theo Luật Đất đai 2024

Luật Đất đai 2024 có hiệu lực từ ngày 1/8/2024 đã mang đến nhiều thay đổi quan trọng, trong đó có những quy định mới bảo vệ quyền lợi của người bị thu hồi đất. Các điểm mới này không chỉ tăng cường tính minh bạch, công bằng trong việc thu hồi, bồi thường mà còn mở ra nhiều cơ hội hỗ trợ tái định cư và phát triển kinh tế bền vững cho người dân. Hãy cùng Công chứng Kim Cúc điểm qua những nội dung nổi bật, giúp bạn hiểu rõ hơn về các quyền lợi mới mà luật pháp mang lại, đồng thời cung cấp những thông tin hữu ích nhất đến bạn.

#1. Tăng giá bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất

Luật Đất đai 2024 đã chính thức loại bỏ quy định về khung giá đất, đồng thời yêu cầu việc định giá đất phải tuân thủ nguyên tắc thị trường. Thay vì áp dụng khung giá đất do Chính phủ quy định, các địa phương sẽ tự xây dựng và cập nhật Bảng giá đất hàng năm (nếu có thay đổi) để phù hợp với biến động giá trên thị trường. Điều này giúp Bảng giá đất phản ánh sát hơn giá trị thực tế của đất, thay vì giới hạn bởi mức tối thiểu và tối đa trong khung giá như trước đây.

Theo quy định mới, giá đền bù đất sẽ được xác định dựa trên giá đất cụ thể, được tính toán bằng các phương pháp định giá đất, bao gồm phương pháp hệ số điều chỉnh giá đất (hệ số K). Cụ thể, giá đất trong Bảng giá đất sẽ được nhân với hệ số K để xác định giá bồi thường, đồng nghĩa với việc giá đền bù có khả năng cao hơn so với hiện nay.

Bảng giá đất hiện hành sẽ tiếp tục áp dụng đến hết ngày 31/12/2025. Từ ngày 01/01/2026, các địa phương mới công bố và thực hiện Bảng giá đất mới, đánh dấu thời điểm chính thức áp dụng mức giá bồi thường cao hơn.

#2. Hoàn thành phê duyệt phương án và bố trí tái định cư trước khi thu hồi đất

Theo quy định mới của Luật Đất đai 2024, việc hoàn thành tái định cư là điều kiện tiên quyết trước khi ban hành quyết định thu hồi đất. Quy định này thể hiện đúng tinh thần của Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 16/6/2022, nhằm đảm bảo quyền lợi và sự ổn định cho người dân bị ảnh hưởng.

Cụ thể, khoản 3 Điều 80 của Luật quy định rằng trước khi thu hồi đất, phải hoàn tất việc phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và bố trí nơi tái định cư theo đúng quy định.

Như vậy, thay vì thực hiện đồng thời việc phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư và thu hồi đất như theo Luật Đất đai 2013, Luật Đất đai 2024 đặt yêu cầu tái định cư phải được hoàn thành trước. Đây là một bước tiến quan trọng nhằm tăng cường bảo vệ quyền lợi của người dân trong quá trình thu hồi đất.

#3. Đất nông nghiệp bị thu hồi có thể được bồi thường bằng đất ở, nhà ở

Từ ngày 01/8/2024, theo Luật Đất đai 2024, hộ gia đình và cá nhân có đất nông nghiệp bị thu hồi có thể được bồi thường bằng đất ở hoặc nhà ở, tùy thuộc vào nhu cầu của người dân và khả năng đáp ứng quỹ đất tại địa phương.

Cụ thể, khoản 6 Điều 111 quy định rằng nếu người bị thu hồi đất nông nghiệp đủ điều kiện bồi thường và có mong muốn nhận đất ở hoặc nhà ở, trong trường hợp địa phương có đủ quỹ đất và nhà tái định cư, họ sẽ được bố trí bồi thường dưới hình thức này.

Ngoài ra, Luật cũng cho phép bồi thường bằng đất có cùng hoặc khác mục đích sử dụng, bằng tiền hoặc nhà ở, đảm bảo phù hợp với tình hình thực tế và nguyện vọng của người có đất bị thu hồi.

#4. Hỗ trợ thêm cho trường hợp nhiều hộ gia đình trên cùng một thửa đất ở bị thu hồi

Theo Luật Đất đai 2024, những đối tượng đủ điều kiện nhận bồi thường về đất ở sẽ được bồi thường bằng đất ở hoặc nhà ở tại khu tái định cư hoặc địa điểm khác phù hợp khi đất bị thu hồi, bao gồm:

• Hộ gia đình, cá nhân có đất ở;
• Người gốc Việt Nam định cư ở nước ngoài và tổ chức kinh tế đang sử dụng đất ở, sở hữu nhà ở gắn liền với quyền sử dụng đất tại Việt Nam.

Trong trường hợp hộ gia đình có nhiều thế hệ hoặc nhiều cặp vợ chồng chung sống trên cùng một thửa đất ở bị thu hồi, nếu đáp ứng điều kiện tách thành từng hộ riêng biệt hoặc khi nhiều hộ gia đình cùng sở hữu quyền sử dụng một thửa đất ở bị thu hồi mà diện tích đất được bồi thường không đủ để giao riêng lẻ cho từng hộ, thì: Các hộ gia đình thiếu đất ở sẽ được xem xét hỗ trợ thông qua hình thức giao đất ở có thu tiền sử dụng đất, bán, cho thuê hoặc cho thuê mua nhà ở.

Quy định này đã cụ thể hóa các nội dung tương ứng trong Luật Đất đai 2013 và các nghị định hướng dẫn như Nghị định 47/2014/NĐ-CP, Nghị định 01/2017/NĐ-CP, nhằm tăng cường bảo đảm quyền lợi cho các đối tượng liên quan.

#5. Bổ sung các khoản hỗ trợ cho người bị thu hồi đất

Ngoài các khoản hỗ trợ hiện hành như ổn định đời sống và sản xuất, đào tạo nghề, chuyển đổi nghề, và tìm kiếm việc làm, Luật Đất đai 2024 đã bổ sung thêm nhiều chính sách hỗ trợ mới cho người bị thu hồi đất, bao gồm:

• Hỗ trợ chi phí di dời vật nuôi;
• Hỗ trợ chi phí tháo dỡ, phá dỡ, và di dời tài sản gắn liền với đất, cụ thể là các công trình xây dựng theo giấy phép xây dựng có thời hạn, khi giấy phép đã hết hiệu lực vào thời điểm thu hồi đất.
• Hỗ trợ đào tạo, chuyển đổi nghề và tìm kiếm việc làm cho các đối tượng đặc biệt, bao gồm: cá nhân thuộc diện bảo trợ xã hội, người hưởng chế độ trợ cấp xã hội hàng tháng, thương binh, bệnh binh và gia đình liệt sĩ.
• Bỏ quy định yêu cầu người trực tiếp sản xuất nông nghiệp phải nằm trong độ tuổi lao động mới được nhận hỗ trợ đào tạo, chuyển đổi nghề và tìm kiếm việc làm.

Hy vọng bài viết trên đây đã giúp bạn nắm được những quy định mới có lợi cho người bị thu hồi đất theo Luật Đất đai 2024. Mọi hỗ trợ liên quan đến tư vấn pháp luật hoặc các dịch vụ công chứng, chứng thực đảm bảo an toàn pháp lý, vui lòng liên hệ Văn phòng Công chứng Phan Thị Kim Cúc!

• Điện thoại: 028 376 55 666
• Hotline: 0917 329 123
• Fanpage: Congchungkimcuc